7 oktober 2011, Dr. Anton Philipszaal, Den Haag. Saariaho Festival, New European Ensemble olv Christian Karlsen. K.Saariaho. Grammaire des rêves, Lichtbogen, M.Ravel. Trois Poèmes de Stéphane Mallarmé, K.Saariaho. Graal Théâtre (vioolconcert). Voor het concert: Presentatie composities van het educatieproject.
Van alle natuurverschijnselen is het noorderlicht waarschijnlijk het laatste dat je in Den Haag kunt tegenkomen. Toch zit ik deze regenachtige avond in de Dr.Anton Philipszaal in afwachting van het aurora borealis. Buiten schuilen mensen zich onder paraplu’s of capu-chons, en proberen ze diepe regenplassen te ontwijken. Af en toe werpt iemand een nieuwsgierige blik door de grote ramen naar binnen, maar de meeste natgeregende voorbijgangers haasten zich met een gebogen hoofd verder. Zij kunnen zich niet eens voorstellen dat er op dit moment meer in de wereld is dan regen: het noorderlicht bijvoorbeeld.
Mijn noorderlicht wordt ‘mede mogelijk gemaakt’ door het New European Ensemble dat gedurende drie dagen de werken van Kaija Saariaho speelt. Vanavond is dag 2, en naast Saariaho’s Lichtbogen krijg ik de kans om nog drie workshopcomposities van de Haagse scholieren te horen. Van alle deelnemers is de Finse componiste ongetwijfeld de enige die naar de poolcirkel is geweest; de jongeren haalden hun inspiratie uit natuurfilms, foto’s en de muziek van Saariaho. Het beroemde lichtspel komt in drie totaal verschillende gedaantes terug. In de eigenzinnige creaties hoor ik de fluitende wind, het gehuil van de wolven en het zachte zilveren geluid van de vallende sterren. De verstilde klankbogen en lichte stijgende geluid-golven van Kaija Saariaho zelf komen tijdens het eerste deel van het concert aan bod. De voor het concert gebleven scholieren besparen geduldig al hun energie voor het luide applaus dat meteen na de laatste en in de zaal nog steeds zwevende klanken uitbarst.
In de pauze gaan de kinderen en hun begeleiders naar huis, druk gesticulerend en pratend over het beste noorderlicht van vanavond. In de overvolle foyer worden inmiddels andere gesprekken gevoerd – over de pirouetten, cambré, grand battement en développé. Het publiek van de tegelijkertijd met het Saariaho festivalconcert gehouden balletuitvoering Goud – 50 jarig Jubileum van Het Nationale Ballet stroomt uit de naastgelegen zaal en vult de ruimte met andere energie en andere emoties. Naast mij staan twee balletomanen in het Russisch te praten. Wat een verassing om hier het Russisch te horen, meld ik opgewekt. Ze kijken me verbaasd aan, heb ik dan niet opgemerkt dat een 3/4 zaal het Russisch sprak en een halve balletgezelschap Russische namen had? Nee, antwoord ik eerlijk, niets van gemerkt, ik zit namelijk in de zaal met de hedendaagse Finse muziek. Nu veranderd hun verbazing in onbegrip, ik lijk wel een afvallige, hoe kan iemand uit Rusland het hedendaagse muziekconcert boven het ballet verkiezen? Ik zwijg wijselijk, en loop terug naar een halflege zaal om naar de liederen van Ravel en het vioolconcert Graal théâtre van Saariaho te luisteren. Ik heb niet het gevoel dat ik in de verkeerde zaal zit. Met of zonder het noorderlicht, ik voel me volkomen thuis tussen klankbogen, stilteclusters, klankkleurtransities en ontwijkende harmonieën van Kaija Saariaho.
Olga de Kort 
Geef een reactie