21 november 2011, 20:15. S.Rachmaninov. Vespers (1915) opus 37. Het Nederlands Kamerkoor o.l.v. Risto Joost. Musis Sacrum, Arnhem.
Ik zou eigenlijk naar de Vespres in de Nieuwe kerk van Den Haag gaan luisteren, maar de verstoorde NS dienstregeling gooide alle plannen in de war. Geen treinen rondom Rotterdam, geen Rachmaninov in Den Haag. Er bleef slechts één uitvoering over, en dat was in Arnhem. Ik ben wel eens in Arnhem geweest, maar nog nooit voor een concert in Musis Sacrum. Volgens de ov-routeplanner hoefde ik me geen zorgen te maken over grote afstanden in de donkere stad. De Vespers onder leiding van Risto Joost waren binnen handbereik. Dat dacht ik tenminste, totdat ik de trein uitstapte. Het station was koud, donker en …weer anders.
Arnhem is het zoveelste treinstation waarvan ik in mijn rijbewijsloze leven al verschillende bouwfases meegemaakt heb: die van een normaal station tot een bouwput. Sinds ik ze ken, zijn ze altijd in één van de bouwfases. Iedere keer moet ik opnieuw de uitgang zoeken en een ‘vernieuwd’ stationplein verkennen. En zoals het bij stations in verbouwing ‘hoort’, heeft Arnhem een onbegrijpelijke busstation indeling. Een halfuur voor aanvang van het concert van het Nederlands Kamerkoor kon ik nog steeds geen halte voor bus 5 ontdekken. Volgens de medewachtende reizigers zou hij ‘ergens achter de muur’ verstopt zijn, en terwijl ik van ‘het één naar het andere muurtje’ werd gestuurd, zag ik twee nr.5’s achter elkaar wegrijden. Het is zo dat ik voor de eerste keer naar het concert in de oudste concertzaal van Arnhem kwam, anders zou ik wel weten dat ik die 3-minuten-durende busrit net zo goed te voet kon afleggen.
De resterende 15 minuten voor het concert was ik wanhopig op zoek naar de kassa (die ik uiteindelijk in het café gevonden heb) en naar de garderobe. Volgens de website (ja, ja, in tegenstelling tot de stratenkaart heb ik deze wel van te voren bestudeerd!) waren er twee – één onbewaakte en één bewaakte. De onbewaakte leek overal te zijn maar de gewone garderobe kon ik nergens vinden. De vijf lagen kleding langs de muren lieten me geen keuze meer. Mijn jas ging opgerold de tas in, en voor de eerste keer had ik geen spijt dat mijn nieuwe mooie kleine avondtasje ongekocht in de winkel op het vliegveld van Milaan Linate bleef hangen.
En daar zat ik eindelijk in de zaal, helemaal achterin, met de uitpuilende tas. Pen en papier lagen ergens diep in mijn tas onder de jas begraven. Ik heb helemaal niets opgeschreven. Ik zat gewoon te genieten van de ontroerende schoonheid van de muziek, van de helende koorklanken en de ademende stiltes, van het pittige ritme en de mooi uitgelijnde Pomiloej nas, van de diepe bassen en de stijgende tenorpartij in Voskresie, en van de overweldigende klank-intensiteit van Radoejsja. En ik keek naar de andere luisteraars. Het was zo mooi om te zien, hoe men bij de ‘mooie momenten’ vertederend naar elkaar keek en instemmend knikte. Vooral bij de lage basklanken zag ik de hoofden van de luisteraars iedere keer veelbetekenend naar elkaar draaien. Na afloop zag ik geen onverschillige gezichten om me heen – iedereen glimlachte met glinsterende ogen naar elkaar en zuchtte – ‘mooi!’.
‘Bedankt’, kwam een mevrouw bij mij even later in de gang zeggen – ‘het was zo mooi, zo goed!’. Ik kan me niet voorstelen dat ze daarmee mijn interview met Risto Joost bedoelde. Zou het aan mijn zwarte kleren (net als die van de zangers) liggen? Of aan een ‘Russische uitstraling’? Ik weet het niet. Ik haastte me snel naar buiten voordat iemand mijn handtekening kwam vragen.
Om tien over half 10 waren de Arnhemse straten absoluut leeg. Op het station was men met de kerstverlichting bezig. Een groepje wachtende passagiers verwarmde hun handen rondom de gloeiende kachel in de wachtruimte. Ik had nog 10 minuten voor mijn trein. Het knopje van de kachel ging aan en ik bracht mijn handen dichter bij de warmte. Mensen stapten met een glimlach opzij om wat ruimte te maken. Ik dacht aan de bijzonder broederlijke Vespers sfeer in de foyer van Musis Sacrum. Het station van Arnhem zag er ineens weer anders uit.
Olga de Kort 
Reblogged this on Russische muziek in Nederland.