Après une lecture de Vestdijk: ‘Het Russische in de Russische muziek’

Simon Vestdijk. Hoe schrijft men over muziek? Opstellen over muziek. Amsterdam, Meulenhoff, 1987.

Rusland en het Westen -p.99.

“Er bestaat ongetwijfeld zoiets als ‘slavische’ nostalgie in tonen, op psycho-logisch begrijpelijke wijze onderbroken door ‘slavische’ uitbarstingen in tonen. De verschillen met het Westen zijn misschien maar gradueel, maar zij zijn er toch, en iedereen kan ze horen. Een enkele maal heeft men daarbij houvast aan technische bijzonderheden. Kenmerkend voor de Russische muziek uit die tijd, buiten alle folklore en kerktoonsoorten om, is bijvoorbeeld het gebruik van de paralleltoonsoort met gelijkblijvende bas […]. Men vindt dit oa. bij Tsjai-kofsky, Moessorgsky, Rimski (bijvoorbeeld in het derde deel van de Shehera-zade). Het is bijzonder typerend, zeer expressief, het lijkt de echt ‘Russische’ manier om majeur en mineur tegen elkaar uit te spelen, het geeft een onover-troffen evocatie van de wijde weemoed van steppen en zoutmeren; en dat het hoogst waarschijnlijk overgenomen is uit de bij uitstek onslavische Rheinische Symfonie van Schumann (trio tweede deel), en trouwens ook al bij Bach voorkomt, hoeft voor het ‘gevoel’ aan deze constateringen niet de minste afbreuk te doen.”