Olga de Kort. Christine Géliot. Mel Bonis (1858-1937). Leben und Werk einer außergewönlichen Frau und Komponistin. Übersetzung aus dem Französischen von Ingrid Mayer. Kassel: Furore Verlag, 2015. 240 p., ill. ISBN 9783927327627 ►gepubliceerd in Pianist, 2015, nr.3, p. 55. ►www.mel-bonis.com.
Nog geen honderd jaar geleden vormde een componerende dochter en echtgenote die haar talent serieus nam en het verder wilde ontwikkelen, een probleem voor haar vader en man. Een componerende vrouw die aan haar werken bekendheid wilde geven, vormde een maatschappelijk probleem en werd genadeloos aan de tand gevoeld door mannelijke musici en critici. Een mannelijke schuilnaam bood uitkomst en verschafte componerende vrouwen mogelijkheid om hun werken te publiceren zonder een familienaam te schaden. Zo kon ook de vrouw van de Parijse leerfabrikant Albert Domange jarenlang aan vooroordelen en kleinerende opmerkingen over het ‘vrouwenwerk’ ontsnappen. In 1891 hadden de juryleden van de Franse walscompositiewedstrijd geen enkele vermoedens dat ze de eerste prijs aan een vrouw toekenden. Ze kozen een vurige Spaanse wals Les Gitanos van de onbekende ‘heer M. Bonis” uit 32 inzendingen. Achter deze naam schuilde echter een vrouw, een 33-jarige Mélanie Domange. Lang leve een pseudoniem!
Voor buitenstaanders week Mélanie’s levensloop weinig af van het leven van een meisje uit de gegoede burgerij: geboren, gestudeerd, getrouwd. Deze voorbeeldige huisvrouw, liefhebbende moeder en gastvrije society dame was echter opvallend veel achter de piano te vinden. Niet geheel toevallig, want vóór haar huwelijk nam ze pianolessen bij César Franck en studeerde harmonie, pianobegeleiding en compositie aan het Parijse conservatorium. Een door haar ouders gearrangeerd huwelijk met de 22 jaar oudere weduwnaar met vijf kinderen maakte een einde aan haar muzikale carrière én aan haar romance met de veelbelovende zangstudent Amédée Hettisch. De kennissen van Domanges zouden geschokt zijn als ze erachter kwamen dat mevrouw Albert Domange een buitenechtelijke dochter van Hettisch had, brieven van Gabriel Fauré en Ernest Guiraud tussen haar papieren bewaarde en haar muziekwerken onder pseudoniem publiceerde. Alle geheimen waren echter goed bewaard en meer dan vijftig jaar lang bleef het componeren Melanie’s enige emotionele uitlaatklep en middel van zelfexpressie.
Deze geheimen en gebeurtenissen uit het op het eerste gezicht onopvallende, maar achter de schermen boeiende, leven van Bonis werden in 2009 uit de doeken gedaan door haar achterkleindochter Christine Géliot, pianiste en presidente van de Association Mel Bonis. De nieuwe Duitse uitgave kwam tot stand dankzij Furore Verlag, die de laatste elf jaar een complete verzameling van Mel Bonis’ pianowerken uitgeeft. De biografie geeft een goed overzicht van Mélanie’s vocale en instrumentale muziek, haar kamer- en orkestwerken en composities voor kinderen. Van de circa 300 muziekstukken in haar nalatenschap zijn er ruim 60 voor piano solo of piano vierhandig. De discografie van deze charmante, melodieuze, soms nostalgisch dromerige en dan weer uitbundig gepassioneerde romantische muziek telt op dit moment 41 titels, maar het aantal uitvoeringen en opnamen blijft groeien naarmate de bekendheid van de Franse componiste Mel Bonis steeds groter wordt. ©Olga de Kort, 2015.
Olga de Kort 
Geef een reactie