Olga de Kort. Vervolgde componisten (recensie; Kunstzone, 2015-6)

Carine Alders & Eleonore Pameijer (red.). Vervolgde componisten in Nederland. Verboden muziek in de Tweede Wereldoorlog. Amsterdam University Press, 2015. (gepubliceerd in Kunstzone, 2015, nr. 6, p. 65).

Na twintig jaren onderzoek, concertorganisatie, voorlichtings- en educatief werk presenteert de Leo Smit Stichting een boek over 35 componisten die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland vervolgd werden. Niet alleen hun Joodse afkomst, ook de betrokkenheid bij verzetsactiviteiten maakten het voor deze musici onmogelijk om hun beroep tijdens de oorlogsjaren uit te oefenen. Uitgesloten van openbare optredens, verboden en uit het leven gerukt, raakten ze in de vergetelheid. Jarenlang waren ze slechts een naam in het persoonsregister, een voetnoot in de levensbeschrijving van anderen, een onopvallend gezicht op een foto van vroeger. Naarmate hun tijd- en lotgenoten weggingen, vonden de namen van Leo Smit, Franz Weisz, Rob Hanf, Bertus van Lier, Paul Seelig of Rosy Wertheim steeds minder weerklank in het Nederlandse muziekleven en wist bijna niemand meer hoe de muziek van deze ooit bekende musici klonk. Ze komen weer tot leven op de pagina’s van de door een twintigtal auteurs geschreven bundel die de witte vlekken van de muzikale kaart van het 20^ste-eeuwse Nederland weer proberen te inkleuren en van beelden en klanken te voorzien. Vijfendertig opmerkelijke musici krijgen dankzij de toewijding van de Stichting en bevlogenheid van onderzoekers weer hun plaats in het culturele en muzikale leven van hun tijd. Vervolgd, verboden, vernietigd en vergeten, deze worden met het voorvoegsel ‘ver’ kunnen nu dankzij het boek vervangen worden door toekomst biedende werkwoorden zoals hervonden, herontdekt en geherintroduceerd. De korte levensbeschrijvingen zijn aangevuld met archiefbronnen, een nog niet zo uitgebreide publicatielijst en, indien aanwezig, discografie. Het boek, de tegelijkertijd verschenen 10-cd box van Etcetera Records en de zomertentoonstelling in het Stadsarchief Amsterdam, bieden de vervolgde componisten weer een kans op een nieuw publiek, nieuwe uitgaven en uitvoeringen. ©Olga de Kort, 2015.

zie ook: Olga de Kort – Vervolgde componisten (PianoBulletin, 2015), Verboden en vervolgd (muziekproject, 2014)