Olga de Kort. Nederlands oudste pianotijdschrift brengt 100ste editie uit. Christo Lelie over 33 jaar Piano Bulletin (gepubliceerd in Pianist, 2017, nr. 2)
Een verenigingsblad. Een paar A-4tjes met mededelingen, een digitale nieuwsbrief, een zorgvuldig in elkaar gezet boekje met activiteitenfoto’s en verslagen van vergaderingen. Het bestaat vaak bij de gratie van enkele enthousiaste leden die bereid zijn de handen voor hun vereniging uit de mouwen te steken. Het Piano Bulletin, het viermaandelijkse orgaan van EPTA Nederland is een geluksvogel. In april 2017 verschijnt het honderdste nummer, onder hoofdredactie van Christo Lelie, die vanaf de eerste editie bij het blad betrokken is.
Het Piano Bulletin mag dan een verenigingsblad zijn dat slechts drie keer per jaar op de mat van leden van EPTA Nederland en Vlaanderen valt, de inhoud reikt veel verder dan alleen clubmededelingen. Als oudste pianotijdschrift van Nederland heeft het in de afgelopen 33 jaar er voor gezorgd dat alle mogelijke onderwerpen uit de wereld van pianospelen en lesgeven onder de loep worden genomen. Dat was de opzet die de redactie al in 1984 voor ogen had: een tijdschrift uitbrengen dat de leden van de pas opgerichte pianodocentenvereniging hun vakdeskundigheid op het juiste peil helpt te houden. Deze doelstelling weet de huidige redactie nog steeds met plezier te handhaven.
Christo Lelie: Er stond de redactie vanaf het begin een inhoudelijk interessant verenigingsblad voor ogen. Onze lezers zijn beroepspianisten en pianodocenten, dus we gaan voor hen graag de diepte in om aan hun professionele behoeften te voldoen. Tegelijkertijd staan er altijd artikelen in die ook voor pianoliefhebbers die niet in het vak zitten interessant zijn. Ook bij deze stukken gaan we een slag verder dan in publieksbladen als Pianist of Pianowereld mogelijk is. Ons blad wordt gemaakt door professionele pianisten en docenten aan conservatoria. De huidige redactie bestaat uit Marcel Baudet, Albert Brussee, Remon Holsbergen, Jan Marisse Huizing, Olga de Kort, Geoffrey Madge, Tilmar Junius en Bert Mooiman.
Hoe ontstond het Piano Bulletin? Was er behoefte aan een blad over pianospelen en lesgeven? In het eerste jaar, 1983, heette het nog EPTA Bulletin; dat was niet veel meer dan een paar bladjes met nietjes erdoorheen. De enthousiaste bestuursleden van het eerste uur zoals secretaris Henk de By, een bekende persoonlijkheid van radio en tv, en pianist en methodiekdocent aan het Rotterdamse conservatorium Frans Schreuder, hebben er voor gezorgd dat de jonge vereniging de internationale uitstraling begon te krijgen. Het werd snel meer dan een club van pianodocenten onder elkaar die over niets anders dan vingerzettingen konden praten. Ons eerste nummer had meteen grote inhoudelijke stukken over onder anderen Vlado Perlemuter en Maurice Ravel.
Een jaar later heb je het stokje van Henk de By overgenomen en werd je eindredacteur en spoedig hoofdredacteur van het blad dat je vanaf 1984 de naam Piano Bulletin gaf. Ja, dat klonk beter dat ‘EPTA Bulletin’, want iedereen ziet direct dat het om een pianoblad gaat.
Hoe belandde je eigenlijk bij de EPTA? Ik studeerde in 1982 nog piano aan het Rotterdams Conservatorium, toen mijn methodiekleraar Frans Schreuder zich inzette voor de oprichting van een EPTA in Nederland. Hij nam mij mee in zijn enthousiasme. Hoewel ik toen slechts 26 jaar was, schreef ik al voor Mens en Melodie en ochtendblad Trouw, en begon ik naam als muziekjournalist te krijgen. Henk de By nodigde me uit om in de redactie van Piano Bulletin te komen, samen met Albert Brussee en Marcel Baudet, die trouwens nog steeds redactieleden zijn. Wij kwamen er snel achter dat we een echt blad nodig hadden en geen stapeltje papier. We kozen voor het kleine formaat van het Engelse EPTA Piano Journal, dat vanaf de oprichting tevens aan de EPTA-leden wordt gezonden. In de loop der jaren is het Engelse blad trouwens overgestapt op A4-formaat, maar wij verschijnen nog steeds in dit handige boekformaat. Sinds drie jaar drukken we in full colour, wat elke uitgave tot een mooi bewaarboekje maakt.
Het Piano Bulletin werd ook steeds dikker, met meer ruimte voor vaste en nieuwe rubrieken. Inmiddels zitten we op 96 pagina’s per nummer. We hebben een vaste rubriek met een uitvoerig interview met een bekende Nederlandse of buitenlandse pianist. De achtergrondartikelen geven informatie over pianomuziek door de eeuwen heen, (forte)pianobouw, pianomethoden en kinderalbums. Regelmatig verschijnt het blad als een extra dik themanummer over bijvoorbeeld Mozart, Schumann, Liszt, de Russische pianoschool, Debussy of Beginonderwijs. Er ontbreken uiteraard geen besprekingen van nieuwe literatuur, bladmuziek en cd’s.
Het blad zelf ontstond vanuit de expertise van de EPTA-leden en richt zich nog steeds tot leden en hun belangstelling voor alles wat aan hun vak gerelateerd is. We proberen inderdaad alle aspecten van het pianospelen en lesgeven vakmatig te belichten, vanaf de eerste vijf-vingeroefeningen tot en met de etudes van Chopin of Ligeti, zo moeilijk als het maar kan zijn. Het grootste deel van onze leden heeft privélespraktijk, maar er zijn ook hoofdvakdocenten aan conservatoria en concertpianisten lid van EPTA. Er moeten dus artikelen op ieder niveau komen. Iedere pianodocent, of hij nou les aan kinderen of vakstudenten geeft, is opgeleid als pianist en moet zodoende zijn vakmanschap in vorm houden. Daarvoor dient hij of zij repertoire te blijven studeren en vakliteratuur lezen. De artikelen over Chopin, Debussy of Stravinsky zijn misschien niet direct toepasbaar op jonge leerlingen, maar zijn zeker nuttig voor de inhoudelijke zelfscholing van een docent.
Is Piano Bulletin uitsluitend een ‘klassiek’ tijdschrift, of is er ook plaats voor pop en jazz? Lichte klassieke muziek, jazz, rock, pop, geïmproviseerde en wereldmuziek zijn al lang onderdeel van de moderne pianopraktijk. Wij hebben in Piano Bulletin sinds 2011 jazzpianist Tilmar Junius als redacteur die ervoor zorgt dat ook deze kant van de pianoles aan bod komt.
Een verenigingsblad gaat meestal alleen naar leden van de vereniging. Hoe bereikt Piano Bulletin zijn overige lezers? Voor geïnteresseerden is het mogelijk een los abonnement op het blad te nemen. Ook is het te vinden in vele openbare en muziekbibliotheken. Op de website van de EPTA staat het overzicht van de publicaties die in de laatste 99 nummers verschenen zijn.
Binnenkort wordt de online inhoudsopgave van het Piano Bulletin uitgebreid met de artikelen uit het 100ste nummer. Als het aan hoofdredacteur Christo Lelie ligt, zullen er onder zijn leiding nog vele uitgaven volgen. Niet alle met de gouden randjes zoals dit jubileumnummer, maar zeker met dezelfde gouden inhoud, die pianodocenten en pianisten voor geen goud zouden willen missen.
⇒ Meer informatie over EPTA en het Piano Bulletin: www.eptanederland.nl, www.eptanederland.nl/piano-bulletin.
Olga de Kort 
Geef een reactie