O. de Kort. Mel Bonis. Pianomuziek (PianoBulletin, 2-2014)

Mel Bonis. Oeuvres pour piano. Klaviermusik. Piano music. Edition in onze recueils. Furore-Edition, 2014. Volume 8: Pieces à quatre mains B. fue 10025. ISMN 979-0-50182-025-2. Volume 10: Danses B. fue 10097. ISMN 979-0-501812-097-9.

De Franse componiste Mel Bonis (1858-1937) ging door het leven als de brave huisvrouw Mélanie Domange, maar besteedde alle vrije minuten van haar drukke sociale en huishoudelijke leven aan het componeren. Vóór haar huwelijk nam ze pianolessen bij Franck, studeerde harmonie, pianobegeleiding en compositie bij Guiraud en Bazille aan het Parijse conservatorium en besprak het muzikale nieuws met haar medestudenten Pierné en Debussy. Een door haar ouders gearrangeerd huwelijk maakte een einde aan haar muzikale carrière en aan haar romance met de veelbelovende zangstudent Amédée Hettisch. Meer dan 50 jaar lang bleef het componeren haar enige emotionele uitlaatklep en een middel van zelfexpressie. Van de circa 300 muziekcomposities van Mel Bonis zijn er ruim 60 voor pianosolo of piano vierhandig. Sinds 2004 publiceert de Duitse Furore Verlag een complete verzameling van pianowerken van deze getalenteerde maar helaas nog steeds weinig bekende componiste.

De twee bundels met haar quatre-mains stukken (volumes 6 en 8) zijn samengesteld uit dansen, voornamelijk walsen. Het pas verschenen volume nr.8 presenteert een complete Suite en forme de Valses op.35/39 (1898) en een Spaanse wals Les Gitanos op.15/2 (1891). Met Les Gitanos heeft Mel Bonis in 1891 een wals-compositiewedstrijd gewonnen, die uitgeschreven werd door een pianotijdschrift “Piano Soleil”. De jury, bestaande uit Ch.-M.Widor, A.Messager en P.de Choudens, koos de compositie van de onbekende heer “M.Bonis” uit 32 inzendingen. De prijswinnende wals vraagt van de beide spelers strikte ritmische precisie en energiek samenspel, maar biedt verder geen onoverkomelijke technische moeilijkheden en is geschikt voor gevorderde leerlingen als primo en secondo spelers. De ruim 15 minuten durende vijfdelige Suite en forme de Valses begint met een wiegenlied-achtige Ballabile en eindigt met de pittige Interlude en Bacchanale. Alle stukken zijn geschreven in een rustig, opbouwend tempo, dat heel goed vol te houden is, zelfs in een iets vurige Dans sacrée. De mooie harmonieën en een vleugje oriëntalisme geven aan de Suite de nostalgische charme van weleer.

Drie bundels met dansen (de delen 5, 10 en het nog te verschijnen 11) presenteren de vrij ongecompliceerde maar zeer charmante en melodieuze walsen, mazurka’s, bourrees en pavanes. Deel 10 van de verzamelde werken van Mel Bonis is gewijd aan vijf lichtvoetige walsen met de tot de verbeelding sprekende titels: Viennoise, Orientale, Diamant noir, L’escarpolette, Soirs d’antan. Licht, elegant, met steeds drie uitgewerkte, klassiek aandoende thema’s en zich herhalende motieven, deze onverbloemd romantische salonstukken zullen het goed doen bij leerlingenuitvoeringen en huisconcerten. Een plezier om te spelen, een plezier om naar te luisteren en een plezier om met een leerling in te studeren. ©Olga de Kort, 2014. (gepubliceerd in PianoBulletin, 2014, nr.2 september, p.86-87).