Uitgelicht: Olga de Kort. Chopin aan Zee: Clara Biermasz over het eerste Nederlandse Chopin festival

Olga de Kort. Chopin aan Zee: Clara Biermasz over het eerste Nederlandse Chopin festival (gepubliceerd in De Nieuwe Muze, nr.5 – 2018)

Vanaf dit jaar is Nederland een jaarlijks Chopin Festival rijker, dat op 22-25 november zijn eerste editie in Museum Panorama Mesdag in Den Haag beleeft. Met deze hommage aan de componist-wereldburger wil de Chopin Stichting Nederland niet alleen liefhebbers van klassieke muziek maar ook een breder publiek, waaronder jonge mensen, voor klassieke muziek enthousiast te maken. Onder de naam ‘Chopin aan Zee’ herinnert het festivalprogramma zowel aan Chopins reizen en zijn ontmoetingen met componisten en kunstenaars als aan twee jubilea, namelijk 100 jaar Poolse onafhankelijkheid en 200 jaar Den Haag en Scheveningen als badplaats.

Volgens de artistiek leider van het festival, de pianiste Clara Biermasz, is Chopins muziek zeer geschikt voor ‘een interdisciplinair festival zonder grenzen’: ‘De muziek van Chopin is toegankelijk en universeel. Door de simpliciteit van de melodieën, die hun oorsprong vaak in de Poolse volksmuziek hebben, kan Chopins muzikale taal over de hele wereld begrepen worden en door jong en oud gewaardeerd. Dat de componist met zijn werken ook een gevoelige snaar bij zijn luisteraars weet te raken, zorgt voor diepe emoties en de verbinding met zijn muzikale wereld.’ Het festival brengt enkele reizen van Frédéric Chopin in kaart en kiest bij ieder concert steeds voor een nieuwe bestemming. Het openingsrecital ‘Een portret van Chopin’ van de Poolse Aleksandra Mikulska voert het publiek naar Parijse salons van de jaren 1830’. ‘Tijdens een dergelijke muziekavond raakt George Sand verliefd op Frédéric Chopin. De gecompliceerde relatie tussen de componist en schrijfster werd vervolgens vastgelegd door Delacroix. De schilderijen van de bevriende Ary Scheffer en Eugène Delacroix vormen de rode draad van dit concert.’

Het recital ‘Een winter op Mallorca’ van Nino Gvetadze is geïnspireerd door de reis die Chopin en Sand in 1838 samen naar dit eiland maakten. ‘Wat bedoeld was als een paradijselijke reis werd een verblijf te midden van storm, sneeuw, regen en mist. Wel voltooide Chopin hier, onder de indruk van het landschap, zijn 24 Preludes. Wij hebben de link gemaakt naar de tentoonstelling ‘De Storm van 1894’ die nu in het museum te zien is. Naast de indrukwekkende ravage na de Scheveningse storm, zoals vastgelegd door Mesdag, worden hier ook de veranderingen in het artistieke leven van de badplaats nader uitgelicht’.

Ook Wenen wordt niet vergeten. Het programma ‘Van wals tot treurmars’ presenteert niet alleen de composities van Chopin en zijn tijdgenoten, maar ook speciaal voor de Chopin Stichting Nederland gecomponeerde Mazurka’s van Maarten Feteris. De uitvoerenden zijn de jonge prijswinnaars van het Prima la Musica Wettbewerb Wien en Clara Biermasz zelf die zowel Chopins muziek uit zijn Weense tijd als de wereldpremière van Feteris’ Mazurka’s verzorgt. ‘Na zijn eerste succesvolle bezoek aan Wenen in 1829 kwam Chopin een jaar later vol optimisme terug. Door de veranderde politiek in Polen was hij echter niet meer welkom in de adellijke salons. Na slechts één optreden in acht maanden vertrok hij naar Parijs. Ook dit concert, dat mede mogelijk gemaakt wordt door de Oostenrijkse ambassade, heeft de link naar de kunst, namelijk naar de karikaturen van Chopin.’

De laatste twee concerten zijn gewijd aan Chopin, Liszt en de Nederlandse kunstenaar Ary Scheffer, en aan de invloed van Chopin op de muziek van de Antillen. Bij het festivalprogramma horen ook optredens van de Jong Talent afdeling van het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Ook kunnen festivalgasten de expositie van Museum Panorama Mesdag voorafgaand aan concerten bezoeken, met een rondleiding “achter de schermen”. ©Olga de Kort, 2018.

⇒ Meer informatie: www.chopinstichting.com; www.chopinstichting.com/f-e-s-t-i-v-a-l-2-0-1-8